Hollandse Hoogte
tekst © Simon B. kool
Het fotobureau Hollandse Hoogte werd opgericht in de tijd dat een foto nog een tastbaar vel was, met de afbeelding aan de voorzijde en de informatie op de achterzijde. Een stempel of een stikker vermeldde de maker, en als het goed was stond er nog een plaats, onderwerp of datum op. Maar alle drie was een zeldzaamheid.
Toen vier mannen, vormgevers en redacteuren, merkten dat de foto die je zocht net onbereikbaar was omdat de maker zich uitgerekend op dat moment aan de andere kant van de wereld bevond, ontstond het idee. Zou het niet fijn zijn al die beelden op één plek bij elkaar te hebben en toegankelijk te maken voor de markt? Foto’s van een kwaliteit die elders moeilijk te vinden was, van inhoudelijk betrokken fotografen, voorzien van een frisse blik.
Zo is Hollandse Hoogte begonnen, met Gispen-ladekasten vol echte foto’s in mappen met een ruitertje dat het onderwerp beschreef. Met een typemachine die afleverbonnen met een blauw, geel en roze doorslagvelletje produceerde. Eerst nog postzegels plakken, tot de frankeermachine het overnam. Rennen naar het postkantoor om de laatste lichting te halen, tot dat de zakken door de PTT werden opgehaald.
(…)
Hoe blij waren we toen met koeriersdiensten, die de wereld voor ons bereikbaar maakten. Totdat een foto, bedoeld voor een afnemer in de spiksplinternieuwe wijk Canary Wharf in Londen terechtkwam in Australië op een bijna gelijkluidend adres in een plaatsje met dezelfde naam. Gisteren nog op de Lindengracht, vierentwintig uur later aan de andere kant van de wereld, sneller kon haast niet. Maar toen moest die foto wel weer terug naar zijn plekje in de la in Amsterdam, voor Londen was het inmiddels te laat.
(…)
Hollandse Hoogte was in 2000 het eerste bureau dat zijn gehele archief op het internet zichtbaar had. Het fysieke analoge archief bleef aanvankelijk nog beschikbaar zodat op afroep selecties in hoge resolutie gescanned konden worden. Zo zouden er enkele jaren twee archieven naast elkaar bestaan, een digitaal en een analoog dat gaande weg vervangen werd.
In de loop der jaren is dat oude archief, die honderdduizenden afdrukken en dia’s in onbruik geraakt en een paar keer verhuisd. Het belandde zoals vele prachtige archieven bij Spaarnestad Photo in Haarlem. Ook de foto die in zijn jeugd nog op en neer is geweest naar Australië. Spaarnestad is inmiddels ondergebracht bij het Nationaal Archief, waar de Gispen ladekasten kortgeleden zijn vervangen door verrijdbare systeemkasten.
De voltallige fotocollectie is omgepakt in zuurvrije dozen. Op gezag van het Hoofd Collectiebeheer uitsluitend voorzien van een nummer, geen onderwerpen. De oorspronkelijke indeling van de mappen met ruiters is bewaard gebleven in een ordner. Die verwijzen naar het nummer op de doos.
(…)
Bij de huidige technische mogelijkheden, nu de vijfde generatie draadloze verbinding aanstaande is, en je wereldwijd je fotografie kunt presenteren, selecteren en downloaden, zou Hollandse Hoogte nooit zijn opgericht. Fotografie is nu overal, 24 uur per dag voor iedereen bereikbaar. Wanneer de juiste gegevens aan het beeld zijn toegekend is het mogelijk te bladeren in een wereldwijde beeldbank.
De beelden die in dit nummer van Hollandse Beelden zijn opgenomen, zijn met de hand uit dat archief gelicht. Precies zoals het ooit begon, 35 jaar geleden.